Istanbul (1999)

ayasofya

Met een aantal (ex-)collega's en een aantal van hun echtelijke aanhang: Antonita, Henk, Ed, Paul, Fien, Judy en Marjon  hebben we tussen 5 en 9 november 1999 de geweldige stad Istanbul bezocht. We hadden het voor de maand november enorm getroffen met prachtig weer en een temperatuur van rond de 20 graden.

Istanbul is een stad waarin vele miljoenen mensen wonen. De schattingen lopen uiteen van 13 tot 20 miljoen. Het is dan ook de drukste stad waar we ooit zijn geweest. Duidelijk is dat het hier om een stad gaat die gezien kan worden als de poort naar Europa. Dit vertaalde zich al bij het binnenkomen en verlaten vanaf het vliegveld. De douane is aanmerkelijk strenger dan in de toeristenstreken. Istanbul kent vele wijken met Bijlmerachtige nieuwbouw en daarnaast de oude stadsdelen. In één van deze stadsdelen Sirkeci lag ons viersterrenhotel "Romance". Het is een modern opgezet hotel op loopafstand van de grote bouwwerken zoals de Aya Sofya (foto), het Topkapipaleis en de Blauwe Moskee.

Istanbul is absoluut geen schone stad. De vuilniszakken liggen her en der verspreid over straat, men heeft er last van smog en veel gevels zijn grauw. Toch is de sfeer soms erg sprookjesachtig. Op een avond toen we vanaf de Gouden Hoorn, de natuurlijke haven van Istanbul, naar het hotel liepen, kwamen we uit bij een soort lokale markt aan de voet van de Nieuwe Moskee. Je waande je hier in een soort filmset uit een andere tijd. Verkopers met olielampjes met hun koopwaar in karretjes of willekeurig uitgespreid op matten en dekens probeerden hun spullen te verkopen door luid te roepen. De schrille tegenstelling door het continu overgaan van mobiele telefoons maakt het geheel tot een anachronisch beeld. Veel wordt in de binnenstad versjouwd met steekwagens en gewoon op de rug van mensen, hetgeen arbo-technisch zeer onwezenlijk overkomt. Vaak is het echter niet mogelijk om dit veel anders te doen. Het verkeer is een grote chaos en de winkeltjes in de bazaar en in de smalle straatjes in het oude stadsdeel zijn anders nauwelijks te bereiken. Opvallend is dat men in Istanbul nauwelijks brommers en fietsen ziet. Het zicht naar het oude, fraaie treinstation, waar de Oriënt-express haar eindstation had, wordt weggenomen door een groot pompstation, waaruit blijkt dat men zeker niet altijd oog heeft voor de onschatbare culturele waarden van de stad. Grote delen van de oude stadsmuur staan nog overeind en worden geleidelijk weer opgebouwd.

Antonita, onze collega die de trip had georganiseerd, heeft een vriend in Istanbul, Ergün, een jonge tandarts die in Üscüdar woont, het Aziatische deel van Istanbul. Ergün heeft tijdens ons verblijf opgetreden als tolk en gids. De eerste dag zijn we voor € 0,70 (ƒ1,50) naar het Aziatische deel gegaan met een oude, druk gebruikte, forenzenpont, waarop bijna uitsluitend mannen meevoeren. Aan de Aziatische  kant ligt de huidige haven van Istanbul. Met Ergün zijn we naar een eethuis geweest en na een wandeling door het heuvelachtige Üscüdar zijn we met de boot terug gevaren naar Sirkeci.

Het ambitieuze programma wat Antonita had samengesteld werd al grondig door de war gegooid doordat de reisorganisatie ons een gratis excursie aanbood naar de Blauwe Moskee, het Topkapi-palies, de Hippodroom en de Bazaar op zaterdag. Er bleek echter een addertje onder het gras te zitten. Want naast de genoemde trekpleisters leidde de excursie ons ook naar een tapijtknoperij, hetgeen pas werd verteld toen we op de dag zelf het programma hoorden. We hebben vervolgens met de reisleider kunnen regelen dat we dit gedeelte en het bezoek naar de bazaar maar zouden overslaan. De hippodroom is ooit een stadion geweest waar wagenrennen plaatsvonden. Dit is bijna geheel afgebroken. Een aantal bezienswaardigheden staan er nog. Zo staat er een bronhuisje dat door de Duitse Keizer Wilhelm II is geschonken. Daarnaast staan er drie zuilen: Een Egyptische obelisk "Dikilitas", een slangenzuil (Burmali Sütun) en de Örmetas een 32 meter hoge zuil die in het verleden met bronsplaten was versierd. De zuilen liggen wat verzonken. Door het continu bouwen en breken is de stad een aantal meters hoger komen liggen. Vervolgens hebben we een bezoek gebracht aan de Blauwe Moskee. Deze door een leerling van Sinan (de beroemde architect van vele bouwwerken) gebouwde moskee is aan de buitenkant in het geheel niet blauw. Het blauwe heeft betrekking op de muurversieringen aan de binnenkant van de moskee. Zoals in alle Islamitische moskees komen er geen figuratieve afbeeldingen voor binnen in de kerk. De moskeeën zijn sober, vooral door het ontbreken van meubilair en ornamenten, De blauwe moskee is zeker een bezoek waard. Bijna tegenover de Blauwe Moskee ligt het 1500 jaar oude complex Aya Sofya (537). Gebouwd als katholieke kerk is het na de verovering door de Turken omgebouwd tot een moskee en sinds 1935 is dit geen moskee meer, maar een museum. Zeker ook een bezoek waard is deze oude kerk, met nog restanten uit zijn Christelijke en Islamitische verleden.

Na het bezoek aan de Aya Sofya hebben we ons weer bij de groep gevoegd en zijn we naar het Topkapi-paleis geweest. Het is een groot kasteel bestaande uit een drietal hoven. Via de Bab-I-Ali (Hoge poort) komt men het complex binnen. De schatten die er zijn tentoongesteld zijn van buitenaardse proporties. De sieraden, goud en edelstenen (vooral smaragd) zijn enorm groot en doen aan als de verborgen schatten zoals die beschreven zijn in spannende jongensboeken. Er wordt nog volop gerestaureerd aan het complex, maar een bezoek is een must.Na het bezoek aan het Topkapi-palies zijn we teruggegaan naar het hotel. 's Avonds zijn een aantal van ons naar een restaurant in een voormalig Jachthuis geweest. Dit lag een beetje buiten de stad. Vervolgens hebben de die-hards de kroegen nog onveilig gemaakt.

Op zondag hebben we 's ochtends Cisterne bezocht, een soort ondergrondse kathedraal die ooit bedoeld is als waterbekken. Dit is in het verleden gebouwd van "oude" zuilen en bouwmaterialen van tempels die in de eeuwen daarvoor zijn gesloopt. Er heerste een serene sfeer, mede ook omdat er rustige klassieke muziek werd gedraaid. Vervolgens hebben we nog een mozaïek museum bezocht. Het is eigenlijk geen museum, maar een opgraving. De getoonde mozaïeken zijn van uitstekende kwaliteit en de voorstellingen stellen bijna allemaal strijdende dieren voor.

's Middags zijn we naar Üscüdar gegaan en hebben daar een boot gehuurd voor drie uur. Met de boot hebben we langs de oevers van de Bosporus gevaren langs de vaak Frans aandoende witte paleizen en de fraaie stadsdelen. Een gedeelte van onze groep bleef die avond in Üscüdar en wij zijn met Paul en Fien terug naar ons hotel gegaan. Tijdens de oversteek van de Bosporus heeft Rinus nog met een bemanningslid gedanst (ook om een beetje warm te blijven). De invallende duisternis gaf een heel mooi silhouet van de stad met de minaretten en koepels van de vele moskeeën.

calligra

's Avonds zijn we met vieren gaan eten in een gezellig restaurantje niet ver uit de buurt van het hotel. Het was er erg knus en na afloop kregen we een gekalligrafeerd aandenken mee (zie hiernaast).

Het was er erg goedkoop. Inclusief aperitief, digestief, drie gangenmenu en twee flessen wijn waren we nog geen 18 euro per man kwijt.

Istanbul kan erg duur zijn. Wanneer je in een modern uitziende gelegenheid komt betaal je al gauw 3 euro voor een pilsje. Kom je in de buitenwijken in de kleine zijstraatjes dan wil dit ook wel eens een halve euro zijn.

Op maandag (onze voorlaatste dag) zijn we naar de grote bazaar geweest. Aangezien de grote bazaar, afgezien van zijn afmetingen, erg te vergelijken is met andere bazaars in Turkije, zijn we hier maar even in geweest. We hebben ons bij een bakkertje in de zon genesteld en voor een paar centen thee en cola gedronken en uitgekeken naar het enorme gekrioel van mensen en auto's. Na het bezoek aan de bazaar zijn we naar een Turks eethuis geweest. De man van Antonita, Henk, was die dag jarig en we hebben in dit eethuis zijn cadeau gegeven en lekkere Boreci gegeten daarbij aan lage tafeltjes op kussens gezeten. In dit eethuis speelde een traditionele band Turkse muziek. Het was hier erg gezellig en ook nog eens spotgoedkoop.Na het eethuis hebben Paul, Fien en wij een bezoek gebracht aan het universiteitscomplex en de Beyazit-moskee. Na dit bezoek hebben we ook nog de Süleyman-moskee bezocht, een meesterwerk van Sinan. Deze grote, fraai gerestaureerde moskee ligt achter de universiteit op een hoger stuk in de stad. Vooral door de grote hoeveelheid bijgebouwen in originele staat is deze moskee erg de moeite waard.

Na dit laatste moskeebezoek zijn we via nauwe straatjes met enorm veel handel en nul toeristen weer via de Nieuwe Moskee naar het hotel gegaan. 's Avonds hebben we een Turkse avond gehad met zang, dans en buikdanseressen. Met vijven in een taxi, waarbij Marjon "dwars" op ons lag, hebben we na afloop in het hotel nog een stevig afzakkertje genomen met limbodancing en al.

De dag hierop volgend was de dag van vertrek. 's Morgens hebben we nog een wandeling gemaakt door de tuin van het Topkapi-paliei, het Gülhane park (Rozenhoftuin). Het was die dag druilerig weer en een stuk kouder. Tijd dus om weer eens naar huis te gaan.

Alles bij elkaar een zeer gezellig lang weekend. Istanbul heeft bij ons een onuitwisbare indruk achter gelaten en we zullen er zeker nog eens naar terugkeren.




Reizensite Marjanne & Rinus Krijnen

Dongen

Alle rechten voorbehouden